Sengkuang Cina: 10 Khasiat Untuk Kesihatan

Sengkuang cina mungkin kurang popular dalam kalangan masyarakat Melayu tetapi ia merupakan bahan masakan popular dalam masakan masyarakat Cina. Tumbuhan ini dikenali dengan nama water chestnut dalam bahasa Inggeris tetapi ia bukan termasuk dalam kumpulan kekacang. Ia juga kaya dengan pelbagai khasiat untuk kesihatan manusia dan dalam masyakarat di Utara China, ia dianggap sebagai ginseng selatan kerana memberikan banyak kesan positif kepada tubuh badan sama seperti khasiat ginseng dalam perubatan.

Apakah Sengkuang Cina?

Sengkuang cina ialah sejenis tumbuhan yang tumbuh di paya, dalam air, di dalam lumpur. Ia mempunyai daun batang berbentuk tiub hijau yang tumbuh sehingga kira-kira 1.5 meter di mana akarnya boleh dimakan. Sengkuang Cina, juga dikenali sebagai jicama atau “yam bean” dalam bahasa Inggeris.

Perbezaan Sengkuang Dan Sengkuang Cina

Berikut adalah lima perbezaan antara sengkuang Cina dan sengkuang:

1. Jenis Botani

Sengkuang Cina (Pachyrhizus erosus): Merupakan sejenis tumbuhan akar dalam keluarga Fabaceae, tumbuh di Amerika Tengah dan Amerika Selatan.
Sengkuang (Dioscorea spp.): Merupakan tumbuhan akar dalam keluarga Dioscoreaceae, tumbuh di pelbagai kawasan tropika dan subtropika.

2. Rasa dan Tekstur

Sengkuang Cina: Memiliki rasa manis, renyah, dan sedikit berair, sangat sesuai dimakan mentah atau dimasak.
Sengkuang: Memiliki rasa yang lebih tawar atau kemerahan, dengan tekstur yang lembut dan sedikit bergetah.

3. Bentuk fizikal

Sengkuang Cina: Kulit sengkuang Cina berwarna keperakan dan licin, dengan bentuk yang lebih bulat.
Sengkuang: Kulit sengkuang boleh berwarna coklat hingga kelabu, dengan bentuk yang panjang dan bergetah.

4. Asal usul

Sengkuang Cina: Berasal dari Amerika Tengah dan Amerika Selatan, dan popular di negara-negara Asia.
Sengkuang: Ditemui di pelbagai kawasan tropika dan subtropika, terutamanya di Asia Tenggara.

5. Kegunaan dalam masakan

Sengkuang Cina: Biasanya digunakan dalam masakan Asia sebagai bahan mentah dalam salad atau dimasak dalam hidangan seperti sup, goreng, dan acar.
Sengkuang: Dapat dimasak dalam pelbagai hidangan seperti masakan berkuah, kari, dan dijadikan pencicah.

Perbezaan-perbezaan ini menggambarkan ciri-ciri unik serta peranan sengkuang Cina dan sengkuang dalam dunia masakan dan nutrisi.

Baca juga tentang Kalori nasi putih

Ciri-Cirinya

1. Tekstur

Sepatutnya mempunyai tekstur yang rapuh, memberi rasa rangup ketika dimakan mentah atau dimasak.

2. Kulit

Kulit licin, bebas daripada kerosakan seperti cela atau bintik-bintik busuk.

3. Warna

Sengkuang Cina yang berkualiti seharusnya mempunyai warna kulit yang cerah dan merata, tanpa kawasan yang terlalu pudar atau gelap.

4. Rasa

Rasanya patut manis dan segar, tanpa kehadiran rasa pahit atau tidak enak.

5. Ukuran

Pilih yang berukuran sederhana hingga besar, mempunyai isi yang mencukupi dan tidak terlalu kecil atau terlalu besar.

Khasiatnya

Terdapat banyak khasiat yang dikaitkan dengan pengambilan sengkuang ini kepada kesihatan manusia.

1. Meningkatkan pencernaan

Kaya dengan serat makanan yang membantu meningkatkan fungsi pencernaan dan mencegah sembelit.

2. Membantu penurunan berat badan

Kandungan kalori yang rendah dalam sengkuang Cina dan seratnya membantu dalam usaha penurunan berat badan kerana memberikan rasa kenyang lebih lama.

3. Menjaga kesihatan kulit

Kandungan vitamin C membantu dalam pembentukan kolagen, yang penting untuk kesihatan kulit yang baik.

4. Mengawal kadar gula dalam darah

Serat dalam sengkuang Cina membantu mengawal peningkatan kadar gula darah selepas makan, menjadikannya baik untuk individu dengan diabetes.

5. Meningkatkan sistem penghadaman

Enzim diastase membantu memecah karbohidrat dan memudahkan penghadaman.

6. Menjaga kesihatan tulang

Kandungan zat besi dan fosfor membantu menjaga kesihatan tulang dan mencegah risiko osteoporosis.

7. Meningkatkan sistem imun

Kandungan vitamin dan mineral seperti vitamin C dan zink, dapat membantu meningkatkan sistem imun tubuh.

8. Menyokong fungsi jantung

Serat dan kalium dalam sengkuang Cina membantu menurunkan tekanan darah dan menjaga kesihatan jantung.

9. Mengandungi antioksidan

Ia turut mengandungi fitokimia seperti flavonoid yang berfungsi sebagai antioksidan, melindungi sel-sel tubuh daripada kerosakan akibat radikal bebas.

10. Menyokong pencernaan enzim

Enzim papain dalam sengkuang Cina membantu pencernaan protein dalam makanan, membantu mengurangkan keradangan perut.

Cara Menanam

1. Pilih kawasan yang mendapat cahaya matahari penuh.
2. Tanam biji sengkuang Cina dalam tanah yang longgar dan subur, dengan kedalaman kira-kira 2 hingga 4 inci.
3. Pastikan jarak antara tanaman sekurang-kurangnya 12 hingga 18 inci untuk membolehkan pertumbuhan yang baik.
4. Airi tanaman secara konsisten, tetapi elakkan air bertakung.
5. Penyembur daun dan baja khas boleh membantu dalam pertumbuhan yang sihat.
6. Anda akan dapat menuai sengkuang Cina dalam tempoh 6 hingga 9 bulan setelah penanaman apabila akarnya mencapai saiz yang sesuai untuk dimakan.

Beli Di Mana?

Ia biasanya boleh ditemui di pasaraya atau pasar-pasar tempatan yang menjual pelbagai jenis sayur-sayuran dan bahan makanan. Ia adalah salah satu bahan makanan yang agak biasa dan sering ditemui dalam bahagian sayur-sayuran segar.

Tip Membeli

Sekiranya anda ingin membeli sengkuang Cina yang bagus, pastikan anda memilih mengikut tip berikut:

• Pilih yang masih segar.
• Bebas dari kerosakan.
• Kulitnya tidak nampak kusam. Sepatutnya kulitnya licin dan tiada tanda-tanda reputan atau tunas hijau.

Resepi Guna Sengkuang Cina

Kerabu Hiris

Bahan-bahan

• 1 biji sengkuang Cina, dikupas dan dihiris halus
• 1 biji timun, dihiris nipis
• 1 biji bawang besar, dihiris halus
• 2 biji cili merah, dicincang (ikut tahap pedas yang diingini)
• 1 batang serai, dihiris halus
• 1/2 cawan kacang panjang, dipotong pendek dan dididih
• 1/4 cawan kacang botol, dipotong dan dididih
• Sedikit kacang tanah, dibakar dan diketuk
• Daun pudina dan daun ketumbar, dicincang halus
• Garam secukup rasa
• Gula secukup rasa
• Jus daripada 1-2 limau kasturi

Cara penyediaan

1. Campurkan sengkuang Cina, timun, bawang besar, cili merah, serai, kacang panjang, dan kacang botol dalam mangkuk besar.
2. Tambahkan garam, gula, dan jus limau kasturi. Gaul rata sehingga bahan-bahan sebati.
3. Taburkan daun pudina, daun ketumbar, dan kacang tanah di atas campuran.
4. Sedia untuk dihidangkan sebagai hidangan segar dan lazat.

Resepi kuih tako yang menggunakan acuan pandan dibuat sendiri sebenarnya tak sesusah mana. Perkongsian resepi oleh Iza Fenny dari Facebook Masak Apa Hari Ini.

Kuih Tako

Bahan-bahan

Lapisan bawah (hijau)

• 1 cawan tepung jagung
• 5 cawan air
• 1 cawan gula
• 5 biji sekuang cina (dipotong dadu)
• Pewarna hijau

Lapisan atas

• 1/2 cawan tepung jagung
• 4 cawan santan (guna santan kotak Kara. Jadikan 4 cawan)
• sedikit garam

Cara penyediaan

Lapisan bawah

1. Mmasukkan semua bahan-bahan sengkuang. Kacau sampai sebati dulu. Masak dengan api sederhana kemudian perlahan.
2. Nampak dah likat masukkan sengkuang cina. Bila adunan menggelegak likat, tutup api dapur dan masukkan dalam acuan pandan atau bekas kecil.

Lapisan atas

1. Masukkan semua bahan-bahan dan kacau sebati di atas api. Kacau sampai masak atau mengelegak. Tutup api dan masukkan dalam bekas atas lapisan bawah/hijau.
2. Masukkan dalam peti ais seketika sebelum makan. Bila sejuk rasa rangup sengkuangnya.

Selain pelbagai khasiat yang boleh diperolehi daripada sengkuang Cina, ia juga boleh dipelbagaikan cara masakan sama ada menggoreng, merebus, stim, atau dimakan mentah begitu sahaja.